Trong các hiện tượng thiên nhiên khắc nghiệt mà con người phải đối mặt, bão tuyết là một trong những thảm họa thời tiết nghiêm trọng nhất tại các vùng khí hậu ôn đới và hàn đới. Vậy bão tuyết là gì? Điều kiện nào dẫn đến hiện tượng này và chúng gây ra những hệ lụy ra sao? Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn qua bài viết phân tích thời tiết dưới đây.
Khái niệm bão tuyết là gì?
Bão tuyết (tiếng Anh: blizzard) là một hiện tượng thời tiết cực đoan xảy ra khi có sự kết hợp giữa tuyết rơi mạnh, gió giật mạnh, và tầm nhìn giảm nghiêm trọng. Theo định nghĩa của Cơ quan Khí tượng Hoa Kỳ (National Weather Service), một trận bão tuyết đúng nghĩa cần có:
- Gió mạnh từ 56 km/h trở lên (khoảng 35 dặm/giờ),
- Tuyết rơi hoặc tuyết cuốn theo gió,
- Tầm nhìn dưới 400 mét (1/4 dặm),
- Thời gian kéo dài ít nhất 3 giờ liên tục.
Bão tuyết không chỉ giới hạn ở các vùng cực bắc, mà còn có thể xảy ra ở nhiều khu vực ôn đới như Bắc Mỹ, Bắc Âu, Nga, và thậm chí ở một số vùng núi cao tại Châu Á như Himalaya.
Khái niệm bão tuyết là gì?
Nguyên nhân hình thành bão tuyết
Hiện tượng bão tuyết hình thành khi có sự kết hợp của các yếu tố sau:
Không khí lạnh tràn về
Bão tuyết thường xảy ra khi một khối không khí lạnh cực mạnh từ vùng cực (ví dụ từ Bắc Cực hoặc Siberia) di chuyển xuống phía nam, gặp khối không khí ấm ẩm ở tầng thấp. Sự chênh lệch nhiệt độ này tạo nên sự bất ổn trong khí quyển.
Độ ẩm cao
Khi không khí ấm chứa nhiều hơi nước bị đẩy lên cao bởi gió hoặc địa hình (như dãy núi), nó lạnh đi và hơi nước ngưng tụ thành tuyết. Nếu lượng hơi nước đủ lớn, tuyết rơi sẽ dày đặc và kéo dài.
Gió mạnh
Sự chênh lệch áp suất lớn giữa các khối khí tạo nên gió mạnh. Gió không chỉ làm tuyết rơi theo chiều ngang mà còn cuốn những lớp tuyết đã rơi trên mặt đất lên, làm tầm nhìn giảm nghiêm trọng – một đặc điểm nổi bật của bão tuyết.
Bão tuyết xảy ra khi một khối không khí lạnh cực mạnh từ vùng cực di chuyển xuống phía nam
Những đặc điểm và phân loại bão tuyết
Bão tuyết có thể được phân loại theo các tiêu chí sau:
Theo mức độ nghiêm trọng
- Bão tuyết thông thường: Gió mạnh và tuyết rơi liên tục trong vài giờ.
- Siêu bão tuyết (Snowstorm Blizzard): Gió cực mạnh, tuyết rơi dày, kéo dài nhiều giờ hoặc vài ngày, gây tê liệt trên diện rộng.
Theo nguồn gốc tuyết
- Tuyết rơi mới (falling snow): Bão hình thành chủ yếu từ tuyết đang rơi.
- Tuyết thổi (blowing snow): Gió cuốn lớp tuyết sẵn có trên mặt đất.
- Tuyết cuốn (drifting snow): Gió không đủ mạnh để tạo thành bão tuyết toàn diện, nhưng vẫn khiến tuyết bay và di chuyển.
Theo vùng địa lý
- Bão tuyết ở đồng bằng: Thường xảy ra ở các khu vực như Trung Tây Hoa Kỳ, miền Nam Canada.
- Bão tuyết ở núi cao: Diễn ra ở dãy núi Andes, Alps, Himalaya… với nguy cơ tuyết lở đi kèm.
Những tác động của bão tuyết là gì?
Giao thông bị tê liệt
Tuyết rơi dày và tầm nhìn kém khiến đường bộ, đường sắt, sân bay bị đình trệ. Xe cộ không thể lưu thông do đường trơn trượt và bị chôn vùi trong tuyết.
Mất điện và hỏng hạ tầng
Gió mạnh và tuyết nặng có thể làm gãy cột điện, cây cối, sập mái nhà và gây gián đoạn hệ thống năng lượng.
Ảnh hưởng sức khỏe con người
Nhiệt độ hạ thấp cùng gió mạnh có thể gây hạ thân nhiệt, đóng băng cơ thể, đột quỵ nhiệt lạnh, đặc biệt với người già và trẻ em. Ngoài ra, những người bị kẹt xe hoặc không nơi trú ẩn có nguy cơ tử vong cao.
Thiệt hại kinh tế
Các hoạt động kinh tế bị ngưng trệ, thiệt hại nông nghiệp do cây trồng chết rét, vật nuôi bị vùi trong tuyết, và chi phí khắc phục hậu quả sau bão rất lớn.
Bão tuyết khiến cho các hoạt động kinh tế bị ngưng trệ
Những biện pháp ứng phó và phòng tránh bão tuyết
Dự báo và cảnh báo sớm
Cơ quan khí tượng sử dụng radar và vệ tinh để dự báo bão tuyết từ trước vài ngày, giúp chính quyền và người dân chuẩn bị đối phó.
Trang bị và chuẩn bị tại nhà
Dự trữ thực phẩm, nước, pin, đèn, nhiên liệu sưởi. Đảm bảo nhà cửa được cách nhiệt tốt và có phương tiện sưởi an toàn.
Tránh di chuyển khi bão đến
Tuyệt đối không ra đường khi có cảnh báo bão tuyết, đặc biệt là ở khu vực nông thôn hoặc vùng núi – nơi cứu trợ có thể khó tiếp cận.
Học cách giữ ấm và bảo vệ bản thân
Mặc nhiều lớp quần áo, che kín mặt, tay chân, không ở ngoài trời lâu. Nếu kẹt xe trong bão, hãy ở lại trong xe, mở sưởi định kỳ và không rời xe trừ khi tìm thấy nơi trú ẩn an toàn.
Xem thêm: Đau nhức xương khớp khi trời lạnh: Nguyên nhân và cách khắc phục
Xem thêm: Bão suy yếu thành áp thấp nhiệt đới có nguy hiểm không?
Trên đây là một số thông tin liên quan đến việc tìm hiểu bão tuyết là gì? Hy vọng những thông tin mà chúng tôi chia sẻ đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về chủ đề thời tiết cực đoan này.
