Trong cơ thể người, máu không chỉ đóng vai trò vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng, mà còn là tuyến phòng thủ quan trọng chống lại bệnh tật thông qua hệ miễn dịch. Một thành phần quan trọng của hệ miễn dịch chính là bạch cầu. Vậy chỉ số bạch cầu thấp có sao không? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sức khỏe dưới đây.
Tìm hiểu về bạch cầu trong máu
Bạch cầu, hay còn gọi là tế bào trắng, là một trong ba thành phần chính của máu (bên cạnh hồng cầu và tiểu cầu). Bạch cầu được sản sinh chủ yếu từ tủy xương và lưu thông khắp cơ thể qua máu và hệ bạch huyết. Vai trò chính của bạch cầu là bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn, virus, nấm và các tác nhân gây bệnh khác.
Có nhiều loại bạch cầu khác nhau, mỗi loại đóng một vai trò riêng biệt trong hệ thống miễn dịch:
- Bạch cầu trung tính (Neutrophils): Chiếm phần lớn số lượng bạch cầu, có vai trò tiêu diệt vi khuẩn và nấm.
- Bạch cầu lympho (Lymphocytes): Gồm T-cell và B-cell, đóng vai trò quan trọng trong việc nhận diện và tiêu diệt tế bào lạ.
- Bạch cầu mono (Monocytes): Làm sạch các tế bào chết và hỗ trợ phản ứng viêm.
- Bạch cầu ái toan (Eosinophils) và ái kiềm (Basophils): Có vai trò trong phản ứng dị ứng và chống ký sinh trùng.
Vai trò chính của bạch cầu là bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh
Chỉ số bạch cầu bao nhiêu là thấp?
Chỉ số bạch cầu (WBC – White Blood Cell count) là một phần trong xét nghiệm công thức máu toàn phần (CBC). Giá trị bình thường của bạch cầu trong máu người trưởng thành là khoảng 4.000 – 10.000 tế bào/mm³. Tuy nhiên, con số này có thể dao động nhẹ tùy vào phòng xét nghiệm và điều kiện cơ thể.
- Khi chỉ số WBC thấp hơn 4.000 tế bào/mm³, người ta gọi đó là giảm bạch cầu (leukopenia).
- Nếu thấp hơn 2.000 tế bào/mm³, tình trạng được xem là nghiêm trọng và có thể ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe.
Chỉ số bạch cầu thấp có sao không?
Hệ miễn dịch suy yếu
Giảm bạch cầu, đặc biệt là bạch cầu trung tính (neutropenia), khiến cơ thể mất đi hàng rào miễn dịch quan trọng. Khi đó, người bệnh dễ bị nhiễm trùng, kể cả những loại vi khuẩn thông thường vốn không gây hại ở người khỏe mạnh.
Dấu hiệu của bệnh lý tiềm ẩn
Chỉ số bạch cầu thấp có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý nguy hiểm, bao gồm:
- Nhiễm virus (cúm, HIV, viêm gan): Virus có thể làm giảm sản xuất bạch cầu.
- Rối loạn tủy xương: Như suy tủy, ung thư máu (bạch cầu cấp/mạn), hoặc hội chứng rối loạn sinh tủy.
- Bệnh tự miễn: Lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp – cơ thể tấn công chính bạch cầu của mình.
- Tác dụng phụ của điều trị: Hóa trị, xạ trị ung thư, hoặc sử dụng một số loại thuốc như kháng sinh mạnh, thuốc ức chế miễn dịch.
- Thiếu dinh dưỡng: Thiếu vitamin B12, folate, hoặc đồng cũng ảnh hưởng đến quá trình sản xuất bạch cầu.
Triệu chứng thường gặp khi bị giảm bạch cầu
- Sốt hoặc cảm thấy lạnh bất thường
- Đổ mồ hôi đêm
- Đau họng kéo dài
- Loét miệng, lở miệng không lành
- Dễ bị nhiễm trùng da, nhiễm trùng hô hấp
- Mệt mỏi, yếu sức, khó hồi phục sau bệnh
Chỉ số bạch cầu thấp có sao không? – Tình trạng nguy hiểm nếu không điều trị
Nếu bạch cầu tiếp tục giảm thấp mà không điều trị, cơ thể có thể rơi vào tình trạng suy giảm miễn dịch nghiêm trọng, dẫn đến:
- Nhiễm trùng huyết (sepsis) – có thể gây tử vong nhanh chóng.
- Các nhiễm trùng tái phát liên tục, kháng thuốc.
- Nguy cơ phát triển ung thư máu nếu là dấu hiệu của bệnh lý ác tính.
Chỉ số bạch cầu thấp có sao không?
Cách điều trị bạch cầu giảm thấp hiệu quả
Việc điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây giảm bạch cầu. Dưới đây là các hướng xử lý phổ biến:
Điều trị nguyên nhân gốc
- Nhiễm virus: Chủ yếu điều trị triệu chứng và theo dõi sát. Bạch cầu sẽ tăng trở lại khi khỏi bệnh.
- Thuốc gây giảm bạch cầu: Ngưng hoặc thay thế thuốc theo chỉ định bác sĩ.
- Bệnh lý tủy xương hoặc ung thư: Cần điều trị chuyên khoa – hóa trị, ghép tủy, hoặc dùng thuốc đặc hiệu.
- Thiếu vitamin: Bổ sung vitamin B12, axit folic hoặc đồng theo chỉ định.
Tăng cường bạch cầu bằng thuốc
- Thuốc kích thích tủy xương: Như Filgrastim (Neupogen) hoặc Pegfilgrastim (Neulasta) – giúp tăng nhanh số lượng bạch cầu trung tính.
- Thường được dùng cho bệnh nhân hóa trị hoặc bị suy giảm miễn dịch nặng.
Ăn uống đủ chất sẽ giúp cải thiện tình trạng bạch cầu thấp hiệu quả
Xem thêm: Tụt tiểu cầu trong máu có nguy hiểm đến sức khỏe không?
Xem thêm: Khi hồng cầu trong máu thấp nên ăn gì tốt cho sức khỏe?
Thay đổi lối sống và dinh dưỡng
- Ăn uống đủ chất: Bổ sung thực phẩm giàu kẽm, vitamin B, protein, sắt và axit folic.
- Giữ vệ sinh cá nhân tốt: Đặc biệt là răng miệng và da, tránh nhiễm khuẩn.
- Tránh tiếp xúc với nguồn lây: Không đến nơi đông người khi hệ miễn dịch yếu, đeo khẩu trang, tránh người đang bị cúm hoặc cảm lạnh.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Tăng cường sức đề kháng mà không gây mệt.
Vậy chỉ số bạch cầu thấp có sao không? Chỉ số bạch cầu thấp không nên xem nhẹ, bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe đang bị đe dọa. Dù nguyên nhân có thể đơn giản như nhiễm virus tạm thời, nhưng cũng có thể là biểu hiện sớm của các bệnh lý nghiêm trọng như ung thư máu, suy tủy xương, hay rối loạn miễn dịch. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là yếu tố then chốt giúp cải thiện tiên lượng cho người bệnh. Nếu bạn hoặc người thân có chỉ số bạch cầu thấp, hãy đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám, xét nghiệm và tư vấn điều trị phù hợp. Bên cạnh đó, duy trì lối sống lành mạnh, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, và kiểm tra sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để bảo vệ hệ miễn dịch của bạn khỏi những nguy cơ tiềm ẩn.
