Thời tiết khắc nghiệt mùa hè là giai đoạn cao điểm của viêm não Nhật Bản. Đây được xem là một trong những bệnh nguy hiểm và gây tỉ lệ tử vong và di chứng cao ở trẻ nhỏ. Vì vậy, các bậc phụ huynh cần đặc biệt cảnh giác phòng bệnh cho con em mình.
Viêm não Nhật Bản hay còn gọi là viêm não B, là một bệnh nhiễm khuẩn thần kinh. Bệnh có tỉ lệ tử vong cao, tử vong thường xảy ra trong 7 ngày đầu khi bệnh nhân có hôn mê sâu, co giật và những triệu chứng tổn thương hành não. Những bệnh nhân qua khỏi có thể để lại những di chứng nặng nề mà hay gặp là rối loạn tâm thần, rối loạn vận động.
Bệnh thường khởi phát rất đột ngột với sốt cao 39-40 độ C hoặc hơn. Bệnh nhân đau đầu, đau bụng, buồn nôn và nôn. Ngay trong 1-2 ngày đầu của bệnh đã xuất hiện cứng gáy, tăng trương lực cơ, rối loạn sự vận động nhãn cầu. Về tâm thần kinh có thể xuất hiện lú lẫn hoặc mất ý thức. Ở một số trẻ nhỏ tuổi, ngoài sốt cao có thể thấy đi lỏng, đau bụng, nôn.
Thời kỳ toàn phát, các triệu chứng tăng lên, bệnh nhân đi vào hôn mê sâu dần. Các triệu chứng rối loạn thần kinh thực vật cũng tăng lên như vã nhiều mồ hôi, da lúc đỏ, lúc tái, rối loạn nhịp thở và tăng tiết trong lòng khí quản do vậy khi nghe phổi có thể thấy nhiều ran rít, ran ngáy và cả ran nổ. Mạch thường nhanh và yếu. Bệnh nhân nhanh chóng rơi vào tình trạng hôn mê sâu với rối loạn các chức năng sống.
Thông thường bước sang tuần thứ hai của bệnh, bệnh nhân sẽ đỡ dần, nhiệt độ giảm từ sốt cao xuống sốt nhẹ và vào khoảng ngày thứ 10 trở đi nhiệt độ trở về bình thường nếu không có bội nhiễm vi khuẩn khác. Bệnh nhân dần tỉnh và không còn những cơn co cứng, hết nôn và đau đầu.
Viêm não Nhật Bản dễ để lại những biến chứng sớm như: viêm phế quản, viêm phổi hoặc viêm phế quản – phổi do bội nhiễm hoặc viêm bể thận, bàng quang do thông tiểu hoặc đặt sonde dẫn lưu; loét và viêm tắc tĩnh mạch do nằm lâu và rối loạn dinh dưỡng. Những di chứng sớm có thể gặp là bại hoặc liệt nửa người, mất ngôn ngữ, múa giật, múa vờn, rối loạn phối hợp vận động, giảm trí nhớ nghiêm trọng, rối loạn tâm thần.
Từ cuối tuần thứ hai trở đi là thời kỳ của những biến chứng và di chứng muộn. Biến chứng muộn như: loét nhiễm trùng, rối loạn giao cảm, rối loạn chuyển hoá. Di chứng muộn có thể gặp là động kinh, nghe kém hoặc điếc, rối loạn thâm thần… Tiêm vaccine là biện pháp tốt nhất để phòng ngừa bệnh viêm não Nhật Bản cho trẻ.
Việc tiêm được thực hiện 2 lần cách nhau 7-14 ngày, sau đó 1 năm nhắc lại mũi thứ ba, cứ mỗi 3-4 năm thì tiêm nhắc lại. Bên cạnh đó, các gia đình nên chú ý cho trẻ ăn uống hợp vệ sinh, nâng cao thể trạng, nằm màn để tránh muỗi đốt, vệ sinh môi trường, tích cực diệt muỗi, bọ gậy… để phòng ngừa viêm não Nhật Bản cũng như các bệnh viêm não do virus khác.
