Trong bản đồ khí hậu đa dạng của Việt Nam, khu vực miền Trung nổi bật với một hiện tượng thời tiết đặc biệt – gió Lào. Vậy gió Lào thổi theo hướng nào, vì sao gió Lào lại nóng và khô như vậy. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hiện tượng thời tiết này qua bài viết dưới đây.
Gió Lào là gì?
Gió Lào, còn gọi là gió phơn Tây Nam, là một loại gió khô và nóng, xuất hiện chủ yếu ở khu vực Bắc và Trung Trung Bộ Việt Nam vào mùa hè, đặc biệt trong các tháng từ tháng 4 đến tháng 8 hàng năm.
Thuật ngữ “gió phơn” (tiếng Pháp: foehn) dùng để chỉ loại gió mất độ ẩm và tăng nhiệt độ khi vượt qua dãy núi cao. Trong trường hợp của gió Lào, không khí mang ẩm từ vịnh Bengal (Ấn Độ Dương) thổi vào phía Tây dãy Trường Sơn, sau khi vượt qua đỉnh núi và xuống sườn Đông, thì trở nên khô và nóng – chính là gió Lào.
Gió Lào, còn gọi là gió phơn Tây Nam, là một loại gió khô và nóng
Gió Lào thổi theo hướng nào?
Gió Lào thực chất là một biến thể của gió mùa Tây Nam, nên:
- Hướng gió chính: Tây Nam → Đông Bắc (tức là từ Lào sang Việt Nam).
- Do dãy Trường Sơn án ngữ theo chiều Bắc – Nam, khi gió vượt núi sang phía Việt Nam thì thay đổi cấu trúc, trở thành gió khô nóng thổi từ đất liền Lào sang vùng đồng bằng ven biển miền Trung.
Tóm lại, gió Lào thổi theo hướng từ Tây hoặc Tây Nam sang Đông, qua khu vực rìa Đông của dãy Trường Sơn.
Gió Lào thổi theo hướng nào?
Những đặc điểm của gió Lào
Đặc điểm của gió Lào bao gồm các yếu tố:
- Nhiệt độ cao: Có thể lên tới 37 – 40°C, thậm chí hơn vào những ngày đỉnh điểm.
- Độ ẩm thấp: Không khí rất khô, gây cảm giác oi bức, khát nước, nứt nẻ môi và da.
- Khô hanh: Làm tăng nguy cơ cháy rừng, hạn hán, và ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
- Thời gian xuất hiện: Thường bắt đầu vào khoảng tháng 4, mạnh nhất vào tháng 6 – 7, và kết thúc vào khoảng tháng 8 hàng năm.
Đây là hiện tượng khí hậu rất đặc trưng của dải đất từ Nghệ An đến Quảng Trị, nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do vị trí tiếp giáp trực tiếp với dãy Trường Sơn.
Kiểu thời tiết đặc trưng khi gió Lào thổi
Khi gió Lào xuất hiện, miền Trung Việt Nam thường trải qua kiểu thời tiết có thể miêu tả như sau:
- Trời trong, không mưa: Bầu trời quang đãng, gần như không có mây.
- Nắng gắt từ sáng đến chiều, nhiệt độ tăng đột ngột vào giữa trưa.
- Không khí khô, độ ẩm có thể xuống dưới 30%, gây hiện tượng khô nẻ đất, thiếu nước tưới cho cây trồng.
- Khó khăn cho nông nghiệp: Ruộng đồng khô cằn, cây trồng còi cọc, tỉ lệ cháy rừng tăng cao.
- Sức khỏe con người bị ảnh hưởng: Dễ mất nước, say nắng, mệt mỏi do thiếu ẩm và nắng nóng kéo dài.
Đặc biệt, những năm có hiện tượng El Nino, cường độ và tần suất của gió Lào có thể mạnh và kéo dài hơn bình thường.
Khi gió Lào xuất hiện, miền Trung Việt Nam thường trải qua kiểu thời tiết khắc nghiệt
Những tác động và ứng phó với gió Lào
Sau khi tìm hiểu gió Lào thổi theo hướng nào chuẩn chúng ta cùng phân tích những tác động của gió Lào:
Xem thêm: Đau nhức xương khớp khi trời lạnh: Nguyên nhân và cách khắc phục
Xem thêm: Những điểm nổi bật của khí hậu thời tiết đới lạnh là gì?
Tác động tiêu cực:
- Mất mùa do đất khô, cây trồng chết héo.
- Cháy rừng ở các tỉnh miền Trung diễn ra nhiều nhất trong mùa gió Lào.
- Hạn hán kéo dài, thiếu nước sinh hoạt cho người dân vùng cao.
- Sức khỏe con người giảm sút, đặc biệt là người già và trẻ nhỏ.
Biện pháp ứng phó:
- Trồng rừng và phủ xanh đất trống để giảm tác động nhiệt và giữ ẩm.
- Tưới tiêu tiết kiệm bằng hệ thống nhỏ giọt hoặc canh tác thích nghi với khô hạn.
- Cập nhật thông tin thời tiết thường xuyên, tránh ra ngoài vào giữa trưa nắng.
- Sử dụng đồ bảo hộ, uống nhiều nước và giữ vệ sinh cá nhân trong mùa gió Lào.
Gió Lào là một hiện tượng khí hậu đặc trưng, khắc nghiệt và có tác động sâu rộng đến đời sống người dân miền Trung Việt Nam. Hiểu rõ gió Lào thổi theo hướng nào, đặc điểm của gió Lào, cũng như kiểu thời tiết đặc trưng khi gió Lào thổi sẽ giúp mỗi người dân chủ động hơn trong việc bảo vệ bản thân, mùa màng và tài nguyên thiên nhiên. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu, gió Lào có thể ngày càng gay gắt hơn, đòi hỏi sự thích ứng và hành động kịp thời từ cả cộng đồng và chính quyền.
