Đặc điểm và mức độ ảnh hưởng của cơn bão cấp 1 là gì?

Khi nhắc đến bão, người ta thường quan tâm đến sức mạnh, mức độ tàn phá và khả năng ảnh hưởng của nó. Trong hệ thống phân loại bão, bão cấp 1 được xem là cấp độ yếu nhất. Vậy bão cấp 1 là gì? Nó khác gì so với các cấp bão khác? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài phân tích và chia sẻ thời tiết sau đây.

Bão cấp 1 là gì?

Bão cấp 1 là mức đầu tiên trong thang phân loại bão nhiệt đới, được xác định dựa trên tốc độ gió duy trì tối đa trong tâm bão. Đây là cơn bão yếu nhất trong hệ thống phân loại nhưng vẫn có thể gây ra thiệt hại đáng kể, đặc biệt ở những khu vực có cơ sở hạ tầng yếu hoặc ít có kinh nghiệm đối phó với thiên tai.

Theo thang phân loại của Việt Nam:

• Bão cấp 1 có sức gió mạnh nhất từ 39 đến 49 km/h (tức từ cấp 6 đến dưới cấp 7 theo thang Beaufort).
• Đây là giai đoạn đầu của một cơn áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão.
• Dù tốc độ gió chưa quá cao, nhưng bão cấp 1 thường kèm theo mưa lớn trên diện rộng và có khả năng gây ngập úng, sạt lở ở những khu vực nhạy cảm.

Bão cấp 1 là gì?

Theo thang Saffir-Simpson (quốc tế):

• Bão cấp 1 trong hệ thống này tương ứng với gió duy trì từ 119 đến 153 km/h.
• Gió đủ mạnh để làm bật gốc cây nhỏ, tốc mái nhà tạm, phá hủy biển quảng cáo, và gây mất điện diện rộng.

Tùy vào hệ quy chiếu, khái niệm “bão cấp 1 là gì” có thể có sự khác biệt, nhưng nhìn chung, đây là giai đoạn cảnh báo ban đầu cho các cơn bão có khả năng phát triển mạnh hơn nếu tiếp tục hội tụ các điều kiện về nhiệt độ, độ ẩm và hoàn lưu khí quyển. Nếu so sánh với bão cấp 16 là gì thì bão cấp 1 có mức độ ảnh hưởng thấp hơn nhiều.

Đặc điểm và mức độ ảnh hưởng của bão cấp 1

Gió mạnh nhưng chưa cực đoan

• Có thể gây đổ cây, tốc mái nhà cấp 4, hư hại nhẹ các công trình.
• Tại vùng biển, tàu thuyền nhỏ có thể gặp nguy hiểm, cần được neo đậu chắc chắn.

Mưa lớn kéo dài

• Dù không dữ dội như các cơn siêu bão, nhưng mưa do bão cấp 1 vẫn có thể gây ra lũ nhỏ, đặc biệt ở các đô thị kém thoát nước.
• Tình trạng ngập cục bộ, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp có thể xảy ra.

Tâm lý chủ quan dễ gây thiệt hại

Một trong những vấn đề lớn khi nói đến bão cấp 1 là tâm lý coi thường do bão có vẻ “yếu”. Điều này dẫn đến việc không có sự chuẩn bị cần thiết, trong khi thực tế, một cơn bão cấp 1 cũng đủ khiến các hoạt động sản xuất, giao thông và sinh hoạt hàng ngày bị đảo lộn.

Một cơn bão cấp 1 cũng đủ khiến các hoạt động sản xuất bị ảnh hưởng

Mức độ nguy hiểm và thiệt hại của bão cấp 1 là gì?

Dù không mạnh như các cơn bão cấp cao hơn, bão cấp 1 vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ:

• Thiệt hại vật chất: Có thể làm tốc mái, gãy đổ cây cối, ảnh hưởng hệ thống điện, gây hư hại nhà cửa, công trình yếu.
• Thiệt hại nông nghiệp: Gió mạnh và mưa lớn có thể gây ngập úng lúa, hoa màu, phá hoại mùa màng.
• Rủi ro cho người dân: Nếu không có biện pháp phòng tránh tốt, bão cấp 1 vẫn có thể gây thương vong do cây đổ, ngập lụt hoặc điện giật.
• Ảnh hưởng giao thông: Các tuyến đường có thể bị ngập, sạt lở, cản trở giao thông đường bộ và hàng không.

Biện pháp phòng tránh bão cấp 1

Dù là cơn bão “yếu”, việc chủ động phòng tránh vẫn rất quan trọng, đặc biệt ở các khu vực dễ bị tổn thương. Một số biện pháp cần thực hiện gồm:

• Theo dõi thông tin thời tiết liên tục từ các cơ quan dự báo như Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia.
• Gia cố nhà cửa, đặc biệt là mái nhà, cửa sổ và các công trình dễ hư hại.
• Di chuyển người và tài sản khỏi khu vực nguy hiểm, đặc biệt là các vùng trũng, ven biển và đồi núi dễ sạt lở.
• Cắt tỉa cây xanh, thu dọn vật dụng dễ bị gió cuốn bay.
• Chuẩn bị nhu yếu phẩm như nước uống, thực phẩm khô, đèn pin, pin sạc, thuốc men đề phòng mất điện hoặc bị cô lập.

bão cấp 1 tuy là cấp độ thấp nhất nhưng vẫn cần được phòng tránh nghiêm túc

So sánh bão cấp 1 với các cấp độ bão khác

Như vậy, có thể thấy bão cấp 1 tuy là cấp độ thấp nhất nhưng vẫn cần được theo dõi và phòng tránh nghiêm túc. Một trong những sai lầm phổ biến là chủ quan trước bão cấp 1, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc do không kịp chuẩn bị.

Một số ví dụ về bão cấp 1 từng xảy ra

Tại Việt Nam và khu vực Đông Nam Á, có nhiều cơn bão cấp 1 đã từng gây ảnh hưởng, ví dụ:

Xem thêm: Tìm hiểu cấp độ bão là gì trong hệ thống phân loại bão?

Xem thêm: Bão tuyết là gì trong các hiện tượng thời tiết cực đoan?

• Bão số 2 năm 2020: Dù chỉ ở cấp độ thấp, nhưng gây ngập úng nghiêm trọng tại miền Trung.
• Bão Nari (2013): Khi đổ bộ vào Việt Nam đã giảm xuống cấp 1 nhưng vẫn gây mưa to và ngập lụt nhiều nơi.
  

Bão cấp 1 là cơn bão nhiệt đới có cường độ thấp nhất trong hệ thống phân loại quốc tế, nhưng không vì thế mà được xem nhẹ. Gió mạnh, mưa lớn và ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất là những yếu tố đáng lo ngại nếu không có sự chuẩn bị và ứng phó phù hợp. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, việc chủ động ứng phó với cả những cơn bão yếu cũng chính là cách để bảo vệ an toàn cho cộng đồng và giảm thiểu rủi ro thiên tai.