Biến đổi khí hậu đang trở thành một trong những thách thức lớn nhất mà nhân loại phải đối mặt trong thế kỷ 21. Vậy nguyên nhân biến đổi khí hậu là gì? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài phân tích và chia sẻ thời tiết sau đây của chúng tôi.
Biến đổi khí hậu là gì?
Trước khi tìm hiểu nguyên nhân gây biến đổi khí hậu, chúng ta cần hiểu khái niệm này là gì. Biến đổi khí hậu (climate change) là sự thay đổi lâu dài về nhiệt độ, lượng mưa, gió và các yếu tố khí hậu khác của Trái Đất. Những thay đổi này có thể xảy ra trong vài thập kỷ hoặc kéo dài hàng thế kỷ, và ảnh hưởng đến mọi hệ sinh thái, kinh tế, xã hội.
Trong lịch sử, khí hậu Trái Đất đã từng biến đổi nhiều lần do các yếu tố tự nhiên. Tuy nhiên, tốc độ và mức độ biến đổi khí hậu hiện nay đang diễn ra nhanh chóng hơn bao giờ hết, chủ yếu do hoạt động của con người.
Biến đổi khí hậu là sự thay đổi lâu dài về nhiệt độ, lượng mưa, gió
Nguyên nhân biến đổi khí hậu là gì?
Tăng phát thải khí nhà kính từ hoạt động của con người
Đây được coi là nguyên nhân hàng đầu của biến đổi khí hậu hiện đại. Khí nhà kính bao gồm CO₂ (carbon dioxide), CH₄ (methane), N₂O (nitrous oxide) và hơi nước. Trong đó, CO₂ là khí thải chiếm tỷ trọng lớn nhất và có tác động lâu dài đến sự nóng lên toàn cầu.
Nguồn phát thải khí nhà kính chủ yếu:
- Đốt nhiên liệu hóa thạch: Việc sử dụng dầu mỏ, than đá và khí tự nhiên trong giao thông, sản xuất điện, công nghiệp, nấu nướng… thải ra lượng lớn CO₂.
- Nông nghiệp và chăn nuôi: Chăn nuôi đại gia súc (như bò, cừu) sinh ra khí methane, một khí nhà kính có hiệu ứng mạnh gấp 25 lần CO₂. Sử dụng phân bón nitơ cũng tạo ra khí N₂O.
- Phá rừng: Rừng hấp thụ CO₂ và là “lá phổi xanh” của hành tinh. Khi bị chặt phá, không chỉ mất khả năng hấp thụ CO₂, mà còn giải phóng lượng lớn carbon tích tụ trong đất và thực vật ra khí quyển.
Tăng phát thải khí nhà kính là nguyên nhân gây biến đổi khí hậu
Nguyên nhân biến đổi khí hậu là gì? – Hiệu ứng nhà kính gia tăng
Nguyên nhân của biến đổi khí hậu là gì? Hiệu ứng nhà kính là một quá trình tự nhiên giúp giữ nhiệt cho Trái Đất. Tuy nhiên, do con người thải quá nhiều khí nhà kính vào khí quyển, hiệu ứng này trở nên mất cân bằng, khiến nhiệt độ toàn cầu tăng cao.
- Hậu quả: Gây hiện tượng nóng lên toàn cầu, tan băng ở hai cực, nước biển dâng, hạn hán kéo dài, cháy rừng, và biến động hệ sinh thái.
Sử dụng đất và đô thị hóa không bền vững
Quá trình đô thị hóa nhanh, mở rộng các khu công nghiệp và giao thông làm giảm diện tích cây xanh, đồng thời tăng lượng tiêu thụ năng lượng và phát thải khí độc hại.
Ngoài ra:
- Mặt đường, bê tông hóa làm gia tăng hiệu ứng đảo nhiệt đô thị.
- Thải nhiệt nhân tạo từ điều hòa, phương tiện giao thông, nhà máy càng góp phần làm nóng cục bộ.
Nguyên nhân biến đổi khí hậu là gì? – Ô nhiễm công nghiệp và giao thông
Các ngành công nghiệp như xi măng, thép, hóa chất… đều sử dụng năng lượng lớn, tạo ra CO₂ và bụi mịn. Giao thông vận tải (ôtô, xe máy, máy bay…) là nguồn phát thải khí nhà kính lớn thứ hai sau công nghiệp.
- Tại các thành phố lớn, lượng xe tăng nhanh, mật độ giao thông cao dẫn đến nồng độ CO₂ và các khí độc tăng vọt, không chỉ gây ô nhiễm không khí mà còn góp phần vào biến đổi khí hậu.
Ô nhiễm công nghiệp và giao thông gây biến đổi khí hậu
Yếu tố tự nhiên (chiếm tỷ lệ nhỏ)
Ngoài yếu tố con người, biến đổi khí hậu còn do các yếu tố tự nhiên, nhưng tác động ít hơn và chậm hơn:
- Biến đổi quỹ đạo Trái Đất quanh Mặt Trời (chu kỳ Milankovitch).
- Hoạt động núi lửa: Phun trào núi lửa lớn có thể làm giảm nhiệt độ tạm thời (do tro bụi che phủ ánh nắng).
- Thay đổi hoạt động Mặt Trời: Gây dao động nhỏ trong chu kỳ khí hậu.
Tuy nhiên, theo IPCC (Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu), hoạt động của con người chiếm hơn 95% nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu hiện đại.
Xem thêm: Tìm hiểu các kiểu khí hậu nổi bật của khu vực Mĩ La Tinh
Xem thêm: Phân tích những đặc điểm cơ bản của kiểu khí hậu lục địa
Trên đây là một số thông tin liên quan đến việc tìm hiểu nguyên nhân biến đổi khí hậu là gì? Hy vọng những thông tin mà chúng tôi chia sẻ đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về chủ đề thời tiết này.
