Bão nhiệt đới là một hiện tượng thời tiết mạnh mẽ, thường xuyên xảy ra ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới, gây thiệt hại lớn cho con người và môi trường. Vậy bão nhiệt đới là gì? Bão nhiệt đới có đặc điểm gì? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài phân tích và chia sẻ thời tiết sau đây.
Định nghĩa bão nhiệt đới là gì?
Bão nhiệt đới là một hiện tượng thời tiết mạnh, hình thành trên các vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt đới. Đây là hệ thống áp thấp mạnh, có gió xoáy xung quanh tâm và mang theo lượng mưa rất lớn. Khi sức gió mạnh nhất gần tâm bão đạt từ 62 km/h trở lên, hiện tượng này được gọi là bão nhiệt đới. Nếu mạnh hơn nữa (trên 118 km/h), nó có thể được gọi là siêu bão hoặc cuồng phong nhiệt đới tùy theo từng khu vực trên thế giới.
Tùy theo vùng địa lý, bão nhiệt đới còn có nhiều tên gọi khác nhau:
- Hurricane – ở Bắc Đại Tây Dương và Đông Thái Bình Dương
- Typhoon (siêu bão) – ở Tây Bắc Thái Bình Dương
- Cyclone – ở Nam Á, Ấn Độ Dương và Nam Thái Bình Dương
Định nghĩa bão nhiệt đới là gì?
Những nguyên nhân hình thành bão nhiệt đới
Bão nhiệt đới hình thành từ một hệ thống áp thấp nhiệt đới, trong điều kiện cụ thể sau:
- Nhiệt độ mặt nước biển cao (trên 26,5°C) ở tầng nước sâu từ 50m trở lên.
- Độ ẩm cao ở tầng khí quyển thấp và trung bình.
- Tác động của lực Coriolis giúp tạo chuyển động xoáy (lực này yếu gần xích đạo nên bão thường hình thành xa đường xích đạo).
- Gió tầng cao yếu, không làm xé tan hệ thống mây đối lưu.
- Hệ thống áp thấp ban đầu cần có điều kiện thuận lợi để phát triển thành một xoáy thuận mạnh.
Khi hội tụ đủ các yếu tố trên, không khí nóng ẩm bốc lên cao, tạo thành mây dày và mưa lớn, đồng thời gây ra sự chênh lệch áp suất mạnh, tạo nên gió xoáy xoay quanh vùng tâm áp thấp – hình thành nên bão.
Bão nhiệt đới hình thành từ một hệ thống áp thấp nhiệt đới
Những đặc điểm của bão nhiệt đới
- Tâm bão (mắt bão): Vùng trung tâm có áp suất thấp nhất, thường có thời tiết khá yên tĩnh, trời quang mây, gió yếu.
- Thành bão: Bao quanh tâm bão là vùng có gió mạnh nhất và mưa to nhất – đây là khu vực nguy hiểm nhất.
- Đường đi của bão: Bão thường di chuyển theo hướng Tây hoặc Tây Bắc, sau đó có thể đổi hướng lên phía Bắc hoặc Đông Bắc khi gặp vùng áp cao cận nhiệt đới.
- Vận tốc di chuyển: Bão thường di chuyển với tốc độ trung bình từ 10–30 km/h, nhưng cũng có khi đứng yên tại chỗ vài ngày.
- Tuổi thọ bão: Một cơn bão nhiệt đới có thể tồn tại từ vài ngày đến hơn 2 tuần, tùy thuộc vào điều kiện môi trường.
Tác động của bão nhiệt đới là gì?
Tác động tích cực:
- Cung cấp nước cho các vùng khô hạn.
- Tái cân bằng hệ thống khí quyển toàn cầu.
Tác động tiêu cực:
- Thiên tai: Gây ra lũ lụt, sạt lở đất, lốc xoáy, mưa lớn diện rộng.
- Thiệt hại về người và tài sản: Nhà cửa, cơ sở hạ tầng, mùa màng bị tàn phá.
- Ảnh hưởng kinh tế – xã hội: Giao thông đình trệ, sản xuất gián đoạn, gây ra thiệt hại hàng tỷ USD.
- Ô nhiễm môi trường: Chất thải sinh hoạt và công nghiệp bị cuốn trôi, lan rộng trên diện rộng.
Bão nhiệt đới thường khiến môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng
Xem thêm: Tìm hiểu những đặc điểm của bão cát là gì chi tiết?
Xem thêm: Bão suy yếu thành áp thấp nhiệt đới có nguy hiểm không?
Cách phòng tránh và ứng phó với bão
- Theo dõi thông tin dự báo thời tiết thường xuyên từ các cơ quan khí tượng.
- Chuẩn bị sẵn sàng vật dụng thiết yếu: đèn pin, lương thực khô, nước uống, thuốc men.
- Gia cố nhà cửa, chặt tỉa cây xanh gần khu dân cư để hạn chế đổ ngã.
- Sơ tán kịp thời khỏi vùng nguy hiểm khi có lệnh của chính quyền.
- Giáo dục cộng đồng về kỹ năng ứng phó thiên tai, nhất là ở các vùng ven biển.
Trên đây là một số thông tin liên quan đến việc tìm hiểu bão nhiệt đới là gì? Hy vọng những thông tin mà chúng tôi chia sẻ đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng thời tiết này.